Co, gdzie, jak?
Gres, ceramika, terakota
Gres a ceramika, a terakota
Gres jest płytą ceramiczną o jednolitej strukturze, formowanej z kamionki szlachetnej – mieszanki kaolinu, piasku kwarcowego, gliny, szamotu i skalenia. Całość jest prasowana pod naciskiem do 800 kg/cm3, a następnie wypalana w 1200-1300oC.
Płytki ceramiczne natomiast to, jak sama nazwa wskazuje, cienkie płytki 6-16 mm wykonane z materiałów ceramicznych o różnych gatunkach, który determinuje ilość defektów na partii płytek.
Terakota to wyrób z dobrze oczyszczonej drobnoziarnistej gliny, która po uformowaniu zostaje wypalona w 1300oC. W ten sposób tworzyć można dekoracje, figurki, wazy czy płytki. Technika znana już w starożytności. Płytki z terakoty obecnie stosowane są jako podłogowe i ścienne.
Znacznie dłużej wyrabiane i stosowane są płytki ceramiczne i terakotowe – już w starożytności o nich wiedziano i stosowano je powszechnie w architekturze i dziełach sztuki (np. Fliza). Płytki ceramiczne są lekkie i posiadają wiele pięknych wzorów i kolorów, jednak mają ograniczoną ilość wykończeń i przez swoja stosunkowo wysoką nasiąkliwość nie są mrozoodporne. Jednak dzięki ich popularności można piękne płytki ceramiczne znaleźć w dobrej cenie i ozdobić nimi wnętrza łazienek, kuchni i innych pomieszczeń.
Płytki terakotowe posiadają nasiąkliwość mniejszą niż ceramika, jednak większą niż gres. Występują w ograniczonej gamie kolorystycznej (głównie w ciepłych barwach). Są jednak odporne na wilgoć i plamy, dzięki czemu są łatwe w utrzymaniu czystości. W niektórych warunkach można stosować je w aranżacjach zewnętrznych, jednak nie są tak wytrzymałe jak gres.
Znacznie wytrzymalszy jest gres – dzięki niskiej nasiąkliwości wody jest mrozoodporny, więc może być stosowany zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz. Posiada wiele tekstur i wykończeń – od gładkiego polerowanego, po lapatto, aż po matowy. Najpopularniejsze rozmiary płytek gresowych mogą być podobne do tych ceramicznych, ale mogą także występować w dużych rozmiarach (np. 120x240 cm), do których ceramika jest zbyt krucha. Gres jest dodatkowo odporny na ścieranie i większość uszkodzeń mechanicznych.
Oczywiście zarówno płytki ceramiczne, terakotowe jak i gresowe mają swoje wady.
Ceramiczne płytki są kruche i nieodporne na zarysowania. Dzięki temu jednak łatwo je przyciąć i wykonywać w nich otwory (np. do powieszenia wieszaczka w łazience na ścianie). Ceramika jest bardzo popularna i można znaleźć nieskończenie wiele pięknych wzorów i kolorów, jednak mimo że wiele z nich będzie w przystępnej cenie, wiele z nich będzie bardzo droga, szczególnie te artystyczne płytki I gatunku. Płytki ceramiczne są także znacznie lżejsze niż gres, więc można stosować je na sufitach i łukach. Wielu z nich jednak nie można stosować na podłodze. Płytki ceramiczne w wielu przypadkach są także przyjazne do kładzenia przez osoby, które nigdy wcześniej same nie zajmowały się montażem płytek. Ceramika jest lekka, przycina się ją stosunkowo łatwo i zwykle nie wymaga zbyt dużo kleju montażowego (co pozwala ograniczyć koszty robocizny i materiału).
Gres natomiast położyć można zarówno na podłodze jak i na ścianach. Nie polecam na suficie :) Gres jest znacznie odporniejszy na uszkodzenia i twardszy, jednak te bardzo twarde płytki stają się już kruche i łatwo uszkodzić je podczas przycinania czy wiercenia. Gres jest także droższy niż ceramika, pozwala jednak na tworzenie wielkoformatowych płytek, a za tym idzie ograniczanie ilości fugi. Stoi za tym jednak także waga – płytki gresowe są cięższe niż ceramiczne i przy większych rozmiarach kładzenie ich w danym pomieszczeniu wymaga przynajmniej dwóch osób – a co za tym idzie wyższej stawki za robociznę. Większość z płytek gresowych wymaga też profesjonalnego poprawnego montażu, aby wyglądały dobrze; nie są zatem przyjazne dla osób początkujących.
Terakota mimo iż jest wytrzymalsza niż ceramika, to posiada mniej wzorów i kolorów. Wytrzymałością i mrozoodpornością wciąż ustępuje gresowi. Jednak jej charakter jest jedyny w swoim rodzaju – ciepło i wygląd terakoty kojarzy się z klimatami śródziemnomorskimi. Może być to również nieoczywisty element interesującej aranżacji.
Płytki mogą być także rektyfikowane, czyli poddane dodatkowej obróbce, podczas której ich brzegi docinane są na kąt prosty. Pozwala to w teorii montować płytki bardzo blisko siebie, czyli z wąską fugą. W praktyce to jednak różnie bywa :) Płytki nierektyfikowane są zwykle delikatnie zaokrąglone w narożnikach i lekko fazowane.
Kolejnym procesem, któremu poddawane mogą być płytki jest szkliwienie. Oznacza to pokrycie płytki dodatkową warstwą, zapewniającą elegancki połysk. Ma to swoje wady i zalety – z jednej strony płytka szkliwiona rysuje się mniej niż polerowana, jednak nie jest kompletnie odporna na ścieranie. Szkliwiony gres stosowany w mokrych pomieszczeniach na podłodze będzie też mniej antypoślizgowy niż matowe wykończenie, ale łatwiej będzie je czyścić. Szkliwiony gres jest wciąż znacznie bardziej wytrzymały na uszkodzenia niż płytki ceramiczne.
| Lp. |
Nazwa |
Mrozoodporność |
Nasiąkliwość wodna |
Zastosowanie |
Wady i zalety |
| 1 |
Płytki ceramiczne |
Nie |
6-10 % |
Wewnętrzne |
Zalety: |
| 2 |
Terakota |
Tak – ograniczona |
ok. 3 % |
Wewnętrzne, zewnętrzne Ściany, podłogi |
Zalety: |
| 3 |
Gres |
Tak |
0,05-0,5 % |
Wewnętrzne, zewnętrzne Ściany, podłogi
|
Zalety: |
Zastosowanie i znaczenie dla aranżacji
Jakie znaczenie dla aranżacji i projektowania ma zastosowanie danej płytki? Odkrycie gresu jako wszechstronnego materiału pozwoliło na tworzenie nowoczesnych i ciekawych koncepcji zarówno wnętrzarskich jak i architektury ogrodowej i urbanistycznej. Dzięki swoim właściwością płytki gresowe z podłogi mogą wejść na ścianę lub z domu na ogród czy elewację. Dzięki temu można osiągnąć efekt spójności projektu lub stworzyć motyw używając dużych powierzchni jako powtarzające się wzory, faktury i kolory. Urozmaica to pomieszczenie o teksturę i grę światło-cieni lub odbić. Zastosowanie płytek gresowych nie ogranicza się dzisiaj już tylko do łazienek, kuchni czy przedpokoju.
Jeśli jesteśmy jednak zauroczeni pięknem ceramiki, to musimy znaleźć dla niej miejsce w swoich wnętrzach. Szczególnie ręcznie wykonywane płytki o ciekawych kolorach i kształtach pozwalają na stworzenie bardzo personalnej i wypełnionej wrażliwością na sztukę przestrzeni. Nadadzą się wspaniale na stworzenie niepowtarzalnej instalacji w nieoczywistych miejscach – zamiast otoczonej płytą meblową wyspy kuchennej, czemu nie zastosować ciekawych w swojej formie płytek ceramicznych, podkreślonych pasem świetlnym?
A co jeśli nie stać nas na ręcznie wykonywane płytki ceramiczne? Może wystarczy prosta jednolita płytka, a do niej kolorowa fuga? Tworząc jednolity motyw kolorystyczny możemy nadać interesującej faktury dzięki charakterystyce fugi, przełamując minimalizm i jednocześnie do niego nawiązując.
A może terakota? Jeśli w naszym domu marzeń widzimy ciepłe morze na horyzoncie i śródziemnomorski klimat, terakota może grać główną rolę w naszej przestrzeni. Jej kolor i charakter podkreślmy naturalnymi materiałami, drewnem, jasnymi kolorami oraz terakotowymi wyrobami – figurkami, donicami czy innymi dziełami sztuki.
Źródła:
1. Gres
3. Terakota
4. Fliza
5. Szkliwienie
6. Rektyfikacja
8. Kolorowa fuga - inspiracje i wskazówki ENG
10. Tureckie płytki ceramiczne
Get the look
Lista elementów:
1. Wanna
2. Płytki dekoracyjne
3. Płytki marmurowe
Lista elementów:
3. Umywalka
5. Lustro
Lista elementów: